NEVSAL ELEVLİ LONDRA-İngiltere’nin yeni başbakanı ve Muhafazakar Parti’nin yeni lideri belli oldu. Boris Johnson’ın başbakanlık ve Muhafazakar Parti liderliği görevlerinden istifasıyla beraber başlayan seçim süreci dün sonuçlandı. Muhafazakar Parti içinde yapılan seçimlerde, Johnson yönetiminde dışişleri bakanı olarak görev yapan Liz Truss, Başbakan olarak seçildi. Truss’un final oylamasında 81 bin 326 oy alarak, 60 bin 399 oy alan eski maliye bakanı Rishi Sunak’ı geride bıraktığı belirtildi. %57 oy alan Truss beklenenden daha az bir farkla yarışı kazandı.
Gündem enerji krizi
Truss’ı yeni görevinde bekleyen ilk zorluk enerji kriziyle mücadele olacak. Truss, zafer konuşmasında, Muhafazakar Parti lideri olarak seçilmenin bir “onur” olduğunu söylerken, “Parti lideriniz olarak, seçmenlere söz verdiğimiz şeyi, ülkemizin her yerinde yerine getirme niyetindeyim” dedi. Truss, “Vergileri azaltmak ve ekonomimizi büyütmek için cesur bir plan yapacağım. Enerji faturalarıyla ilgili olarak enerji krizini ele alacağım, aynı zamanda enerji arzıyla ilgili uzun vadeli sorunlarımızla da ilgileneceğim” ifadelerini kullandı.
Truss, Boris Johnson’a da teşekkür ettiği konuşmasında, Johnson’ın Brexit’i gerçekleştirdiğini, Rusya-Ukrayna savaşında Kremlin’e kafa tuttuğunu ve İşçi Partisi’ni hezimete uğrattığını ifade etti. Truss, 2024 yılında Muhafazakar Parti için büyük bir zafer elde edeceklerine inandığını ifade etti. Johnson ise sosyal medya hesabından Başbakan Truss’a tebrik mesajı yayınlarken, “Hayat pahalılığı kriziyle başa çıkmak, partimizi ve ülkemizi birleştirmek için doğru bir planı olduğunu biliyorum. Şimdi tüm Muhafazakarlar ona tamamen destek vermeli” dedi.
Bugün başlıyor
Truss, Salı gününden itibaren Parti liderliği ve başbakanlık görevlerini Johnson’dan devralacak. Truss’un bir sonraki protokol aşaması olarak İskoçya’daki Balmoral Kalesi’nde Kraliçe II. Elizabeth’i ziyaret etmesi bekleniyor. Haftanın ilerleyen günlerinde Truss kabinelerini bakan yardımcılarını ataması ve Muhalefetteki İşçi Partisi lideri Keir Starmer’ın sorularını yanıtladığı bir Avam Kamarası oturumunda da yer alacak. Truss’ın başbakan olarak erken seçime gitme zorunluluğu bulunmuyor.
Son 2 aday olarak finale kalan Truss ve Sunak yaklaşık 6 haftadır parti üyelerinden oy almak için mücadele etti ve vaatlerde bulundu. Truss daha önce yaptığı seçim konuşmalarında başbakan olursa bir hafta içinde ülkede büyüyen enerji kriziyle başa çıkmak için bir plan açıklayacağına dair söz vermişti.
Thatcher’ı oyunda canlandırmıştı!
Liz Truss 1975’te Oxford’da doğdu. Babası matematik profesörü, annesi ise hemşire. Annesi ve babasının sol eğilimli olduğu belirtiliyor. Truss, Oxford Üniversitesi mezunu, evli ve iki çocuk sahibi. Truss, 2001’de resmen siyasete girdive 2010’da milletvekili seçildi. Kısa süre içinde yükselen Truss 2021’den bu yana dışişleri bakanıydı. Öğrenciyken okulda sahnelenen bir oyunda Margaret Thatcher’ı canlandıran Truss, yıllar sonra o koltuğa kendisi oturacak.
‘Kadın liderde’ İsviçre zirvede
İngiltere tarihinde 3 kez kadın hükümet lideri seçilmesi bu konuda dünyadaki istatistikleri de gündeme getirdi. Dünyada en çok kadın devlet veya hükümet lideri çıkaran ülke İsviçre. İsviçre’de 5 kadın bugüne dek bu görevi üstlendi. İsviçre’nin ardından 4 kadın liderin görev aldığı Finlandiya geliyor. İngiltere, 3 kadın lidere ev sahipliği yapmış İzlanda ve Litvanya gibi ülkelerin arasına katıldı. Türkiye de bu listede 1 başbakan ile yer alıyor. Dünyanın çoğu ülkesinde ise henüz hiçbir kadın lider olmadı.
Türkiye hakkında ne görüşte?
Truss yönetimindeki İngiltere’nin Türkiye ile ilişkilerinde Johnson döneminden farklı bir tutum takınması beklenmiyor. Truss’ın Türkiye ile ilgili en dikkat çeken çıkışı, İngiltere’deki yasadışıgöçmenlerin durumuyla ilgiliydi. Truss’ın göçmenleri Ruanda’nın dışında Türkiye’ye de gönderme planı yaptığı iddia edilmişti.